با شیوع ویروسها و بیماریهای مسری مانند COVID-19، استفاده از ماسکهای صورت، به ویژه ماسکهای پارچهای، به یکی از مهمترین ابزارها برای کاهش انتقال بیماری تبدیل شده است. این ماسکها، به دلیل قابلیت شستوشو و استفاده مجدد، اقتصادیتر و سازگار با محیط زیست هستند. با این حال، استفاده نادرست از ماسکهای پارچهای میتواند اثربخشی آنها را کاهش دهد و حتی به جای محافظت، باعث افزایش خطر انتقال ویروس شود.
در این مقاله، به بررسی برخی از اشتباهات رایج در استفاده از ماسکهای پارچهای خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم از ماسکها به درستی و با بالاترین کارایی استفاده کنید.
1. انتخاب ماسکهای بیکیفیت
یکی از اشتباهات شایع در استفاده از ماسکهای پارچهای، انتخاب ماسکهای بیکیفیت است. کیفیت ماسک پارچهای تأثیر مستقیمی بر کارایی آن در فیلتر کردن ذرات و ویروسها دارد. بسیاری از افراد از ماسکهایی با یک لایه نازک یا ماسکهایی که از پارچههای بیمقاومت تهیه شدهاند، استفاده میکنند. این ماسکها ممکن است از ورود قطرات بزرگ محافظت کنند، اما ذرات کوچکتر از جمله ویروسها میتوانند به راحتی از آن عبور کنند.
راه حل:
برای افزایش کارایی ماسکهای پارچهای، از ماسکهایی با حداقل دو یا سه لایه استفاده کنید. بهتر است لایههای داخلی از موادی مانند پنبه تهیه شده باشند که قابلیت جذب بالایی دارند و لایههای خارجی از پارچههای مقاومتر مانند پلیاستر یا نایلون باشند.
2. عدم شستوشوی منظم ماسک
یکی از بزرگترین اشتباهات هنگام استفاده از ماسکهای پارچهای، عدم شستوشوی منظم آنها است. ماسکهای پارچهای باید بعد از هر بار استفاده، بهویژه اگر در مکانهای عمومی بودهاید، شسته شوند. استفاده مکرر از ماسکی که تمیز نشده است، باعث تجمع باکتریها و ویروسها در سطح ماسک میشود و به جای محافظت، میتواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری شود.
راه حل:
ماسک پارچهای خود را بعد از هر بار استفاده بشویید. میتوانید آن را با دست یا در ماشین لباسشویی با آب گرم و مواد شوینده شستوشو دهید. همچنین، قبل از استفاده مجدد، مطمئن شوید که ماسک کاملاً خشک شده باشد، زیرا ماسک مرطوب میتواند محیط مناسبی برای رشد باکتریها و قارچها باشد.
3. عدم پوشاندن صحیح صورت
برخی از افراد ماسکهای خود را به درستی نمیپوشند؛ برای مثال، ممکن است ماسک فقط دهان را بپوشاند و بینی را در معرض هوا قرار دهد. همچنین، در بعضی موارد، ماسک به درستی به صورت فیکس نمیشود و اطراف آن باز میماند. این نوع استفاده نادرست، اثربخشی ماسک را به شدت کاهش میدهد، زیرا ویروسها از طریق دهان و بینی وارد بدن میشوند.
راه حل:
هنگام استفاده از ماسک، مطمئن شوید که کاملاً دهان و بینی شما را میپوشاند و هیچ فضای بازی اطراف ماسک وجود ندارد. ماسک باید به صورت محکم و فیکس روی صورت قرار بگیرد. اگر ماسک شما به درستی نمینشیند، ممکن است نیاز به تنظیم یا تغییر ماسک داشته باشید.
4. لمس مداوم ماسک
لمس کردن ماسک با دستهای آلوده یکی از رایجترین اشتباهات هنگام استفاده از ماسکهای پارچهای است. بسیاری از افراد بهصورت ناخواسته ماسک خود را لمس میکنند تا آن را تنظیم کنند، اما این عمل میتواند باعث انتقال ویروسها و باکتریهای موجود روی دستها به ماسک شود. همچنین، ممکن است هنگام لمس ماسک، دستها آلوده شوند و باعث انتقال ویروس به سطوح دیگر یا خود فرد شوند.
راه حل:
از لمس کردن ماسک خود در حین استفاده خودداری کنید. اگر نیاز دارید ماسک خود را تنظیم کنید، ابتدا دستهای خود را با آب و صابون بشویید یا از ضدعفونیکنندههای دست استفاده کنید. بعد از لمس ماسک، دوباره دستهای خود را ضدعفونی کنید تا از انتقال ویروس جلوگیری شود.
5. استفاده طولانیمدت از ماسک بدون تعویض
استفاده طولانیمدت از ماسکهای پارچهای بدون شستوشو یا تعویض، یکی دیگر از اشتباهات رایج است. ماسکهایی که بهمدت طولانی استفاده میشوند، به مرور زمان رطوبت و آلودگیهای مختلف را جذب میکنند و این امر باعث کاهش کارایی ماسک میشود. همچنین، ماسکهای مرطوب محیطی مناسب برای رشد باکتریها و قارچها فراهم میکنند.
راه حل:
ماسک پارچهای خود را بعد از چند ساعت استفاده یا هر زمان که رطوبت آن زیاد شد، تعویض کنید. همواره یک ماسک تمیز و خشک به همراه داشته باشید تا در صورت نیاز بتوانید ماسک خود را تعویض کنید.
6. عدم نگهداری مناسب از ماسک
نگهداری نادرست ماسکهای پارچهای نیز میتواند باعث آلودگی و کاهش کارایی آنها شود. بسیاری از افراد ماسک خود را روی سطوح مختلف مانند میز، داشبورد ماشین یا حتی داخل کیف دستی قرار میدهند. این سطوح ممکن است حاوی میکروبها و ویروسها باشند و باعث آلودگی ماسک شوند.
راه حل:
بعد از هر بار استفاده، ماسک پارچهای خود را در یک کیف یا جعبه تمیز و جداگانه نگهداری کنید. همچنین، از قرار دادن ماسک در جاهای عمومی و آلوده خودداری کنید.
7. استفاده از ماسکهای پارچهای در مکانهای با ریسک بالا
ماسکهای پارچهای برای استفاده در محیطهای عمومی با خطر کم تا متوسط مناسب هستند، اما در مکانهایی با ریسک بالای انتقال ویروس مانند بیمارستانها، مراکز درمانی یا مکانهایی با جمعیت بالا، این ماسکها ممکن است کارایی کافی نداشته باشند. ماسکهای پارچهای معمولاً توانایی فیلتر کردن ذرات ریز و ویروسها را بهطور کامل ندارند.
راه حل:
در مکانهایی با ریسک بالای انتقال ویروس، بهتر است از ماسکهای پزشکی یا N95 استفاده کنید که کارایی بالاتری در فیلتر کردن ویروسها دارند. ماسکهای پارچهای بیشتر برای استفاده روزمره و در مکانهای کمخطر مناسب هستند.
8. عدم بررسی وضعیت ماسک قبل از استفاده
بسیاری از افراد قبل از استفاده از ماسک، آن را بررسی نمیکنند. پارچه ماسک ممکن است دچار فرسودگی یا پارگی شده باشد که از چشم پوشیده میماند. استفاده از ماسکهای خراب یا ضعیف میتواند اثربخشی آن را کاهش دهد.
راه حل:
قبل از هر بار استفاده، ماسک خود را به دقت بررسی کنید. اگر ماسک شما فرسوده، پاره یا شکل آن تغییر کرده است، از آن استفاده نکنید و یک ماسک جدید و سالم را جایگزین کنید.
نتیجهگیری
همانطور که درسایت نیوان ابتکار گفته شد، ماسکهای پارچهای ابزاری مهم و مؤثر در جلوگیری از انتشار ویروسها هستند، اما استفاده نادرست از آنها میتواند کاراییشان را کاهش دهد و حتی باعث افزایش خطر ابتلا شود. با رعایت نکاتی مانند شستوشوی منظم ماسک، نگهداری صحیح، اجتناب از لمس مکرر ماسک و انتخاب ماسکهای با کیفیت، میتوانید از خود و دیگران بهطور مؤثرتر محافظت کنید.
